Binbirdelik Otu ( Hypericum perforatum L .) Sarı Kantaron

Tarla , yol ve orman kıyılarında , tepelerde ve çayırlarda Temmuz'dan Eylül'e kadar çiçeklenen ve ülkemizde , sarı kantaron , kanotu , kılıçotu , koyunkıran , kuzukıran , mayasılotu ve yaraotu gibi yöresel adlara da sahip olan şifalı bir bitkidir.

Binbirdelik Otu ( Hypericum perforatum L .) Sarı Kantaron
Binbirdelik Otu ( Hypericum perforatum L .) tarla , yol ve orman kıyılarında , tepelerde ve çayırlarda Temmuz’dan Eylül’e kadar çiçeklenen ve ülkemizde , sarı kantaron , kanotu , kılıçotu , koyunkıran , kuzukıran , mayasılotu ve yaraotu   gibi yöresel adlara da sahip olan şifalı bir bitkidir . Bitki 25-60 cm boyunda olup , çok dallıdır ve sapları ayrı olduğu halde bir şemsiye biçimindeki çiçekleri 5 parçalı , korolla altın sarısı renkli ve kenarları siyah renkli guddeli tüyler ile çevrilidir  . Erkek organları çok adette ve 3 demet halinde bir araya toplanmıştır . Yapraklar ışığa karşı tutulduğunda , yağ guddeleri , parlak noktacıklar halinde kolaylıkla görülür . Bitkiye binbirdelik otu denmesi bu özellikten ileri gelmektedir .  Yanılmamak için , tam olarak açmış bir çiçeği parmaklarınızın arasında ezdiğinizde , ondan kırmızı bir su aktığını göreceksiniz . Tanen ( tannin) , uçucu yağlar ( carophyllene , pinene , limonene , myrcene ), flavon türevleri ( flavonoids ; quercitrin , quercitin , rutin ),  hipericin ( hypericin , pseudohypericin ), karoten ( carotene ), Vitamin C ve resin  içermektedir . Hipericin ışığa duyarlı yapan bir bileşiktir . Bu bitkiyi yiyen hayvanlar (Koyun , sığır ,at) dan yalnız beyaz tüylü olanlarda bazen ölümle sonuçlanan , deri hastalıkları meydana gelir . Siyah tüylü hayvanlarda bu tip bir duyarlılık meydana gelmemektedir . Avrupa ve Anadolu ‘da yaygın bir bitki olup ; Hristiyan inancında kutsal bir yeri vardır . Avusturya’da İsa’nın haç kanı , İsa’nın mucize otu , İsa’nın yara otu , Tanrı kayrası otu ve peygamber kanı gibi isimlerle anılmaktadır . Gerçekten de binbirdelikotu yağı ; ağrı kesici , iltihap önleyici ve iyileştirici özellikleriyle , en iyi yara yağıdır .

Binbirdelikotu çayı ; sinir yaralnmalarında ve her türlü sinirsel şikayetlerde , çarpma sonucu yaralanmalarda ve ağır kaldırma sonucu ortaya çıkan rahatsızlıklarda kullanılır . Ayrıca o , ishale karşı da çok etkili bir bitkidir . Sinirsel yüz ağrıları  , günde 2-3 bardak binbirdelikotu  çayı içip , dıştan da (haricen) ağrılı bölgeler uzunca bir süre binbirdelikotu yağı ile ovalanarak iyileştirilebilir .  Bitkinin ayrıca , sinir iyileştirici olarak adlandırılan ve sinirsel rahatsızlıklarda , nevrozlarda , uykusuzlukta ve sinir yorgunluklarında başarıyla kullanılan bir de tentürü ( Binbirdelikotu Tentürü ) hazırlanabilir . Bu tentür dıstan (haricen) friksiyon (ovarak sürme) biçiminde , içten (dahilen) ise , günde 10-15 damla , 1 yemek kaşığı suya karıştırılarak kullanılır . Konuşma bozukluklarında , rahatsız uykularda , histeri krizlerinde , uyurgezerlikte olduğu kadar , yatağa işeme ve depresyonlarda da başarıyla kullanılabilir .

Tüm bu hastalıklarda içten binbirdelikotu çayını kullanırken , bir yandan da oturma banyolarının çok olumlu sonuçlar verdiğini söyleyebiliriz . Haftanın 6 günü , arka arkaya ayak banyoları alınması da tavsiye edilmektedir . Sinir sistemi ile ilgili tüm rahatsızlıklarda bu kür önemlidir .

Gelişme çağındaki genç kızların , bir süre (Birkaç ay) günde 2 bardak binbirdelikotu çayı içmeleri tavsiye edilir . Bu çay , cinsel organların gelişmesine yardımcı olacak ve adet görme düzensizliklerine son verecektir . Çok ünlü olan Binbirdelikotu (Kantaron) Yağı ’da hiç bir evde eksik olmamalıdır . Bu yağı herkes kolayca hazırlayabilir . İyılestirme gücünü en az 2 yıl korur ve yalnızca açık yaralarda , yeni yaralanmalarda , hematomlarda (Deride mavi-mor lekeler) , beze şişkinliklerinde, güneş yanıklarında ve pürüzlü yüz ciltlerinde bakım toniği olarak kullanılmakla kalmayıp , uçuklar ( herpes ), varisli damarlar, basurlar ( hemorrhoids ), sırt ağrıları , lumbago , siyatik, mafsal (eklem) iltihabı, romatizma ve   felçli-inmeli ( paralysis ) bölgelerde de etkili bir friksiyon (Ovarak sürme) yağı olarak kullanılabilir . Yanıklarda ve haşlanmalarda etkili bir yağa sahip olabilmek için bitkinin çiçekleri keten tohumu yağına yatırılır . Bu yağ , güneş yanıklarında da kullanılabilir . Karınlarına zeytinyağı ile hazırlanmış binbirdelikotu (Kantaron) yağı sürüldüğünde karın ağrısı çeken bebeklerin ağlamaları sona erer . 

Sarı kantaron Ekstresi ; özellikle Amerika ve Almanya'da bitkisel kökenli sakinlik veren ürünler arasında en çok kullanılan bir üründür. Kronik yorgunluk sendromunda, menapoz dönemindeki sıkıntı, stres ve gerginliklerin giderilmesinde son derece faydalıdır.

Kullanım Biçimleri
Çay Hazırlamak : 1 tatlı kaşığı dolusu bitki , orta boy 1 su bardağı kaynamıs suya eklenir  ve 3-4 dakika demlendikten sonra süzülür . Yukarıda belirtilen durumlarda günde 2-3 bardak içilir .

Binbirdelikotu (Kantaron) Yağ ı Hazırlamak : Günesli havada toplanmıs çiçekler , gevsek biçimde bir siseye doldurulur ve üstüne , sızma zeytinyağı eklenir . Zeytinyağı çiçekleri örtmelidir . Mayalanma süresi olan 3-5 gün süresince sisenin kapağı açık tutulur ve arada bir çalkalanarak , günesli bir yerde bekletilir . Daha sonra şişenin kapağı kapatılır ve 4-5 hafta boyunca , arada bir çalkalanarak güneste bekletilir . Süre sonunda süzülür , çiçekler de sıkılır ve koyu renkli şişelere doldurularak saklanır . Yanık yaraları için , zeytinyağı yerine , ketentohumu yağı kullanılır .

Binbirdelikotu (Kantaron) Tentürü Hazırlamak : 1 lt konyağın içine , güneste toplanmış ve ince kıyılmıs 2 avuç bitki (sap , yaprak ve çiçek ) eklenir . Sise 14 gün boyunca güneşte bekletilir ve arada bir çalkalanır . Süre sonunda süzülür ve koyu renkli şişelere aktarılarak , serin bir ortamda saklanır .

Sarı kantaron Ekstresi : Özellikle Avrupa ve Amerika'da çay yerine, bitkinin çiçek, yaprak ve saplarından elde edilen ve kapsül şeklinde satılan ekstresi de kullanılmaktadır. Bu ürün T.C Tarım Bakanlığı'nın izniyle ithal edilmiş olup %0,3 hipericin içeren 300 mg'lık kapsüller halinde gıda takviyesi olarak satılmaktadır. Bu kapsüllerden günde 3 kez yemeklerle birlikte 1 kapsül alınabilir.

UYARILAR :
1- Bu ürünün önerilen dozlardan daha yüksek miktarlarda kullanımı ciltte kızarıklık ve güneş ışığına hassasiyetle sonuçlanan fotosensibiliteye sebeb olabilir.

2- MAO inhibitörleri ve antidepresan ilaçlarını kullananlar bu ürünü kullanmadan önce doktorlarına danışmalıdırlar.

3- Doğum kontrol hapı ile birlikte kullanımı , doğum kontrol hapının etkisini azaltabilir.

Referanslar :
1- "Gesundheit aus der Apotheke Gottes" "Tanrı'nın Eczanesinden Sağlık" , Maria Treben 

2- Türkiye'de Bitkilerle Tedavi , Prof.Dr. Turhan Baytop, I .U Eczacılık Fak.