Güzel sözler | Fýkra | Hikaye | Þiir - Þair| Þarký sözleri | Türküler | Sohbet odalarý | Rüya | Saðlýk | Biyografi | islam | Güzeller | Paylaþ


umer ipçi kimdir ? umer ipçi biyografi
Canim.net
a  b  c  ç  d  e  f  g  h  ý  i  j  k  l  m  n  o  ö  p  r  s  þ  t  u  ü  v  y  z 
umer ipçi

Kýrým Türk Edebiyatý

Bahçesaray'da doðan (1897-1955) edebiyatýn hemen her türünde eserler vermiþtir. Þiirleri, hikayeleri, tiyatro eserleri, makaleleri ve tercüme eserleri bulunan Ýpçi'nin, bu eserlerinde savaþýn getirdiði büyük sýkýntýlar ve açlýk; Kýrým tarihi, Kýrým halkýnýn yaþadýðý acýlar iþlenmiþtir. 1917 yýlýnda yazdýðý "Gazi Mansur" isimli þiirinden sonra "Alim" (1925), "Nenkecan Haným" (1926), "Þain Giray" (1929) isimli tiyatro eserlerinde ve "Tair ile Zöre" (1927), "Taraktaþlý Seitoðlu Seydamet" (1930) gibi eserlerinde tarihi konularý iþlemesi ayrýca gene konularýný tarihten alan "Alim Kýrým Yiðidi" isimli film senaryosu ile "Alim" romanýný yazmaya baþladýðýnýn Ýleri gazetesinde (1930, N 7, c.14) resmen ilan edilmesi, 1927-1928 yýllarýnda iþletilmeye baþlayan çarkýn, Ýpçi'yi de pençesine almasýna ve iki üç yýl önce birlikte çalýþtýðý arkadaþlarýnýn suçlamalarýnýn gazete sayfalarýný doldurmaya baþlamasýna sebep olmuþtur. , 24 Eylül 1937 tarihli "Yaþ Kuvet" gazetesinde bazý Kýrýmlý yazar ve þairlerle birlikte o günün moda suçlamasý burjuva milliyetçiliðiyle suçlanýr. Bunun akabindede 23 Ekim 1937 tarihinde on iki hapis cezasý verilir. Pek çok þiir, hikaye, tiyatro, makale yazan , dünya ve Rus klasiklerinden tercümeler de yapmýþtýr.

Þair þiirlerinde cemiyetteki haksýzlýða ve adaletsizliðe karþý insanlarýn mücadele etmeleri gerektiðini vurgular. "Medrese", "Evlere Bakkanda", "Kimden Yardým?", Ýpçi'nin ilk þiirlerindendir. Ekim inkýlabýndan sonra yazdýðý "Balýkçýlar", "Cigitke", "Deniz" gibi þiirlerinde inkýlapla ilgili duygularýný anlatýr. Þairin þiirleri, 1926'da "Þark Kadýnlýðý", 1928'de "Küreþ Ýçün" adlý þiir kitaplarýnda yer alýr.

Hikayelerinde halkýn yaþadýðý hayatý tarafsýz ve realist bir þekilde ifade eden , yaptýðý yeniliklerle Kýrým nesrinin seviyesini yükseltmiþtir. 1917'de "Arkadaþ ve Yoldaþ" isimli kolhoz dergisinde hikayeleri çýkan Ýpçi, ayný sene "Bosaða" adlý hikayesini de yazmýþtýr. Ýpçi, 1924'te "Açlýk Hatireleri", 1925'te "Traktör", "Küreþ" 1927'de "Avcý", "Ýlki Bolþevik" gibi hikayelerini Kýrým edebiyatýna kazandýrmýþtýr.

Ýpçi'nin Kýrým dram ve tiyatrosunun geliþmesinde de çok büyük hizmetleri olmuþtur. , tiyatro yazarý olmanýn yanýnda rejisör olarak da tiyatronun geliþmesinde önemli rol oynamýþtýr. Yazar, "Faiþe", "Alim" (1924); "Nenkecan Haným" (1926); "Motor", "Ayýnýklar", "Azat Halk" (1930), "Þaingeray" (1929), "Düþman" (1933) gibi eserleri tiyatroya kazandýrmýþtýr.

Dil ve edebiyat meselelerine çok önem veren Ýpçi, edebi dil konusunda açýlan tartýþmalara katýlarak bu konuda pek çok makale yazmýþtýr. "Bizde Ýmla Meselesi" (1923), "Til ve Ýmla", "Yazý Meselesi", "Ýmla ve Til Konferentsiyasý Münasebetiyle" (1924) adlý makaleleri edebi dil konusunda yazýlmýþtýr. Ayrýca "Kýrým Mektepleri" (1926), "Ýftira Deðil Hakikat" (1926) isimli makaleleri okullarda okutulan dil ve edebiyat dersleriyle ilgilidir. "Nefis Edebiyat Tercümesi" (1932), "Edebiyatýmýzýn Muvaffakiyetleri ve Bazý Eksiklikleri" (1935; "Edebiyatta Eksiklikler Yok Edilmeli" (1934) gibi makalelerinde Kýrým yazarlarýnýn vazifeleri hakkýndaki görüþlerini belirtir. "Teatr Ömürinde" (1925), "Köyde Teatr Ýþlerimizi" (1932), "Milli Opera" (1937) isimli makaleleriyle tiyatronun geliþmesini engelleyen problemleri ortaya koyarak eksiklikleri ve yapýlmasý gereken iþleri gösterir.

Bütün propagandist tavýrlarýna raðmen, Stalin'in zulmune uðradý

, halkýn sosyalizmin getirdiði yeniliklere uyum saðlamasý maksadýyla yaptýðý bunca edebi çalýþmaya raðmen, Stalin'in gazabýndan kurtulamayarak sürgünlerde, kamplarda her türlü azap, iþkence, mahrumiyet çektikten sonra 1955'te Tomsk þehrinde ölür.
Kýrým Türkleri Edebiyatý Yrd.Doç.Dr. Zühal Yüksel kirimdernegi.org.tr




Bu biyografi (umer ipçi) 3529 kez okundu.

Biyografi: umer ipçi Hayatý-yaþamý hakkýnda bilgi veriyor.

iletisim  Reklam  Gizlilik sözlesmesi
Diger sitelerimize baktiniz mi ? Radyo Dinle - milli piyango sonuclari - 2017 yeni yil mesajlari - Güzel sözler Sohbet 2003- 2016 Canim.net Her hakki saklidir.